Menu
Enkele leerlingen van onze school in Zottegem kregen de kans om bij te dragen aan een uniek project: het restaureren van een deportatiewagon uit de Tweede Wereldoorlog. Deze samenwerking met dienst Erfgoed en dienst Monumentenwacht van de Provincie Oost-Vlaanderen maakte onze leerlingen een uitzonderlijke leerervaring rijker. Lees hieronder het volledige verhaal.
De deportatiewagon van Oostakker is 9 ton geschiedenis in hout en ijzer. Het is oorspronkelijk een Duitse goederenwagon uit 1911 die tijdens de Eerste Wereldoorlog werd ingezet voor goederentransport. Na WOI werd het voertuig als oorlogsschadevergoeding aan België toegekend.
Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog eisten de Duitsers de wagon opnieuw op, deze keer voor transport van o.a. door hen veroordeelde Belgische burgers naar concentratiekampen in Duitsland en Oost-Europa. Tienduizenden mannen, vrouwen en kinderen stierven daar aan ondervoeding, ziekte, medische experimenten of executies (o.a. door vergassing).
Uiteindelijk werd het treinstel aangetroffen in het Arsenaal van Gentbrugge en door de NMBS in 1997 geschonken aan het Executieoord van Rieme-Oostakker, als blijvende herinnering aan de oorlog…
Het Executieoord van Rieme-Oostakker is abonnee van Monumentenwacht Oost-Vlaanderen. De provinciale monumentenwachters inspecteerden de wagon. Hun rapport maakte duidelijk welke onderdelen dringend aangepakt moesten worden. Ze zochten samen met de provinciale dienst Patrimonium in hun netwerk naar een haalbare oplossing. Richtpunt campus Ninove-Zottegem (locatie Zottegem) was bereid om hieraan mee te werken.
Sommige delen konden gerestaureerd worden door onze leerlingen, als onderdeel van hun opleiding. Een win-winsituatie: de wagon wordt gerestaureerd, ze leerden hun vak op echt erfgoed met een grote maatschappelijke waarde, én ze kunnen later nog van hun werk genieten.
Op maandagochtend 25 september 2023 was er een spectaculair schouwspel te zien aan het Executieoord van Rieme-Oostakker. De deportatiewagon werd opgetakeld en vervoerd naar onze school in Zottegem.
Het vijfde jaar Binnenschrijnwerk en interieur begon op 12 oktober 2023 met het restaureren van de wagon. Eerst legden ze de vloer toe met planken, zodat ze alvast niet door de grond konden zakken. Daarna haalden ze de echt verrotte planken eruit. Naast het gebruik van recuperatiemateriaal van een andere oude wagon maakten ze planken na met tand-en-groef-verbinding.
Wel werd er steeds zoveel mogelijk authentiek materiaal bewaard. De wagon is namelijk een lappendeken van materiële getuigenissen van zijn bewogen geschiedenis, met onderdelen uit verschillende plekken en jaartallen, én zelfs het DNA van de getransporteerde mensen.
Leerlingen van de richting Koetswerk spoten de wagon in originele RAL-kleuren. Zo is de deportatiewagon niet langer rood maar terug groen – zoals die er begin vorige eeuw uitzag. Hierbij konden ze rekenen op de begeleiding van een firma gespecialiseerd in schilderwerken, want met oude houtbehandeling en -verf moet je voorzichtig zijn.
Monumentenwacht Oost-Vlaanderen begeleidde de leerlingen om het dak af te werken. Daardoor is de wagon in de toekomst nog beter beschermd tegen de regen.
Ondertussen is de deportatiewagon volledig gerestaureerd en werd die teruggeplaatst in het Executieoord van Rieme-Oostakker. Daar maakt het deel uit van de nieuwe groenpool Wonderwoud van Agentschap Natuur & Bos in Oostakker en Lochristi.
Benieuwd naar hoe de deportatiewagon er in 1940 uitzag? Meer weten over de uitzonderlijke geschiedenis die de deportatiewagon met zich meedraagt? Kom langs in het Executieoord en neem het allemaal in je op. In de Erfgoedsprokkel lees je meer over de geschiedenis van het Executieoord, de restauratie en de andere monumenten die je er kan bezichtigen.
Een secundaire school van
de Provincie Oost-Vlaanderen
Contact
Locatie Ninove
Centrumlaan 160
9400 Ninove
Locatie Zottegem
Sabina van Beierenlaan 35
9620 Zottegem
